Allereerst het CID voluit: ‘Central Innovation District’ is een grootschalig stedelijk verdichtingsproject langs het spoor en de stations Centraal, HS en Laan van NOI. Het huidige winkelcentrum de MegaStores zal er o.a. voor gesloopt worden.
Links de huidige sloop van het ‘glaspaleis’ waar in The Grace (2 woontorens) ca. 1200 appartementen komen.
De gemeente zal met nieuwe bouw-, openbare ruimte- en verkeersprojecten dit hele gebied herontwikkelen. In 2040 moet het zo’n beetje af zijn. Dan zijn er ca. 2500 nieuwe woningen, ruim 100.000 m2 vernieuwende bedrijven en 10.000 m2 voorzieningen toegevoegd. Den Haag wil van deze strategische locatie een aantrekkelijk leefbaar en duurzaam gebied maken. Maar hoe zorg je er in deze planfase voor, dat wanneer er in een hoge dichtheid (= veel woningen en functies op een beperkt oppervlak) gebouwd wordt, daar de juiste woonconcepten voor straks worden gerealiseerd? Met juist bedoel ik, dat de manier van wonen bijdraagt aan een gevoel van saamhorigheid en veiligheid. En dat mensen in te grote sociale huurwoningen er graag naar toe willen verhuizen: ‘doorstromen’. Want wonen in een toren is wezenlijk anders dan in een gewone straat.
Sociale cohesie is het sleutelwoord en dat kan mede bereikt worden door naast een gevarieerd woonprogramma voor verschillende doelgroepen, ook vormen van groepswonen met gemeenschappelijke voorzieningen aan te bieden. Op die manier kunnen de woningen compact zijn en leert men elkaar kennen door het gezamenlijke gebruik van een grote living, sportruimte, logeervoorzieningen, dakterras etc. Want door de schaal van de bebouwing en jongeren als een belangrijke doelgroep, is er toch het risico van een transit gebied. En als mensen zich niet aan een plek en elkaar verbinden is dat een gemiste kans om er een leefbaar, duurzaam en inclusief stadscentrum van te maken.
Met het CID gebied is het de bedoeling dat het Haagse centrum zich verdubbelt. Ruimte als katalysator voor allerlei ontwikkelingen, ‘reuring, rust en ruis’. De 3 losse stationsgebieden worden onderling en met de stad verbonden. Nieuwbouw gebruiken om de energietransitie en klimaatbestendigheid van de hele omgeving te versnellen. Een mix van functies in een goede balans moet zorgen voor een levendig aantrekkelijk straatbeeld.
Maquette CID in de Haagse Hogeschool op 16 oktober 2024
CID Dag op 16 oktober 2024
Om mensen bij de planvorming te betrekken was er een speciaal event op de locatie, in de Haagse Hogeschool achter station HS. Hier was veel informatie, presentaties en ruimte om vragen te stellen. Er stond ook een grote maquette van het hele gebied! Ik was er uitgenodigd als buurtbewoner, maar ook om als panellid vanuit Centrum Groepswonen mee te praten over de mogelijkheden voor innovatieve en collectieve woonvormen bij de toekomstige programmering. Wethouder Robert van Asten leidde het gesprek en naast mij waren er vertegenwoordigers vanuit Staedion en de ontwikkelaars / beleggers Amvest en Greystar.
Centrale vraag in het panel bleek: wat zoeken de mensen eigenlijk die straks in het CID gaan wonen? Welke mate van collectiviteit wil men met elkaar delen? Voor jongeren, ouderen, gezinnen, in huur of koop gelden andere behoeften. Hoe combineer je sociale huurwoningen met vrije sector koopappartementen, hoe respecteer je verschillen, maar laat je de bewoners wel landen met voorzieningen in het gedeelde openbaar gebied? Vanuit Centrum Groepswonen weten we dat de behoefte aan vormen van collectiviteit en gemeenschappelijk wonen groot is. Bij ouderen, omdat samen activiteiten ondernemen gezellig is en eenzaamheid tegengaat. Maar dat geldt ook voor jongeren en (eenouder)gezinnen. Bovendien is het samen delen van extra ruimte en voorzieningen die je niet elke dag gebruikt, duurzamer en goedkoper. Voor de ontwikkeling van kostbare hoogbouw is dat een extra motivatie om bij de keuze van woonprogramma’s en doelgroepen goed na te denken welke kwaliteit gewenst en betaalbaar is. Er liggen veel kansen! Maar het is voor ontwikkelaars en beleggers die de nieuwbouw voor een lange periode willen beheren essentieel om te weten wat voor welke doelgroep op die plek het meest wenselijk is.
Belangstellenden panel!
Deze vraag bevestigde een gedachte die ik eerder had. Namelijk om vanuit de grote groep mensen die zich als belangstellende bij Centrum Groepswonen heeft ingeschreven voor een collectieve woonvorm in bepaalde ontwikkelingen of gebieden een belangstellenden panel te starten. Zoals nu bijvoorbeeld voor het CID. Met mensen die nu in dit gebied wonen en op zoek zijn naar een andere woonvorm, maar ook met hen die graag in het centrum dichtbij voorzieningen en stations zouden willen wonen. Meedenken in een panel over de mogelijkheden en het delen van woonwensen zonder dat dit jezelf direct een concreet huis oplevert. Maar communiceren over je eigen ideale woontoekomst helpt altijd om inzicht te krijgen welke mogelijkheden er zijn. Zo kunnen we een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een nieuw stadsdeel. De feedback uit ons belangstellenden panel draagt idealiter bij aan de realisatie van nieuwe toekomstbestendige woonconcepten. En wie weet staan de bouwprojecten er sneller dan verwacht.
Wordt dus vervolgd!
Stationsgebied HS gezien vanuit de Binckhorst oktober 2024
Auteur: Liesbeth Janson