Wat is co-housing?
Co-housing of centraal wonen is een vorm van gemeenschappelijk wonen
waarbij ieder huishouden over een zelfstandige woning of wooneenheid
beschikt en daarnaast gemeenschappelijke voorzieningen en ruimten –
zoals een keuken, woonkamer of tuin – met elkaar deelt.
De bewoners kiezen bewust om met elkaar
te wonen. Deze woonvorm is niet aan leeftijd gebonden tenzij groepen
zelf beperkingen afspreken.
De mate van gezamenlijkheid hangt sterk af van de wensen en
mogelijkheden van de bewonersgroep en van de grootte van de groep.
Elk project heeft een heel eigen sfeer en elke bewonersgroep
hanteert een eigen toewijzingsbeleid.
In Belgie en Denemarken komt de term co-housing al langer voor. In Nederland spreekt met meer over de term Centraal Wonen. Centraal Wonen is een vorm van meergeneratiewonen.
In Nederland zijn veel
projecten lid van de Vereniging Gemeenschappelijk Wonen (De Landelijke
Vereniging Centraal Wonen (LVCW) heet sinds december 2018 Vereniging
Gemeenschappelijk Wonen (VGW).
Ruim honderd CW-projecten verspreid over zestig gemeenten zijn aangesloten van de VGW (voorheen Landelijke Vereniging Centraal Wonen). Er zijn grote en kleine projecten in de huur- en de koopsector, soms een mix. Het aantal woningen of wooneenheden per project wisselt tussen de vier en 160. Sommige projecten bieden een combinatie van wonen en werken. Gemeenschappelijk Wonenprojecten staan in principe open voor mensen van alle leeftijden, rijk en arm, alleen of samen, met of zonder kinderen.
Bekende initiatieven in Nederland omtrent centraal wonen of co-housing zijn:
Federatie Gemeenschappelijk Wonen FGW wordt gevormd door VGW en LVGO (landelijke Vereniging Gemeenschappelijkwonen voor ouderen) samen. Het FGW wil zowel bestaande woongemeenschappen adviseren en ondersteunen, als de realisering van nieuwe woongemeenschappen en de ontwikkeling van nieuwe varianten van gemeenschappelijk wonen stimuleren. Naast het verlenen van expertise aan groepen, overheden en grondeigenaars, investeren ze in voorlichtingsbrochures en -bijeenkomsten en het Netwerk Ondersteuning Gemeenschappelijk Wonen.
Vereniging Centraal Wonen Het doel van Vereniging Centraal Wonen (VCW) is het bevorderen van de totstandkoming van projecten voor gemeenschappelijk wonen door informatie ter beschikking te stellen aan initiatiefgroepen en belangstellenden; het leveren van bijdragen aan de beleidsontwikkeling door de rijks- en plaatselijke overheden op het gebied van volkshuisvesting en het mogelijk maken en bevorderen van informatie en ervaringsuitwisseling. Hiervoor werkt de vereniging nauw samen met de Federatie Gemeenschappelijk Wonen.
Brochure gemeenschappelijk wonen van de FGW.
Film over co-housing in Denemarken.
Tekenfilmpje over co-housing.
TED talk over co-housing.